Digitale hulpmiddelen bij mantelzorg
Domotica is het toepassen van technologie en diensten, voor een betere kwaliteit van wonen en leven. We spreken van Zorgdomotica als technische toepassingen gebruikt worden om het leven van ouderen en hulpbehoevenden makkelijker of comfortabeler te maken.
Bijna alle domotica-systemen worden gekoppeld aan een computer, smartphone en/of tablet, waardoor de mensen ook van buitenaf de systemen kunnen bedienen. De huidige domotica-toepassingen kunnen handig zijn voor mantelzorgers, die vanuit huis (of werk) via video, audio of alarmsystemen een oogje in het zeil kunnen houden bij degene voor wie zij zorgen.
Omdat langer thuis blijven wonen de huidige norm is van de overheid, worden domotica-toepassingen steeds noodzakelijker. Ook in verzorgingshuizen, ziekenhuizen en woonvoorzieningen wordt domotica steeds vaker toegepast als ondersteuning van de zorgprofessional.
Wat zijn VOORDELEN van domotica?
- Ontlast de mantelzorger
- Geeft rust
- Preventieve werking
- Minder kosten op lange termijn
- Mantelzorger kan ziek worden, techniek niet
- Langer zelfstandig
- Meerdere mantelzorgers kunnen aangesloten worden op 1 systeem
- Meer zelfstandigheid, autonomie en minder afhankelijk
Wat zijn NADELEN van domotica?
- Minder menselijk contact
- Roept ethische vraagstukken op, zoals schendig privacy
- Beleving (sommigen vinden computers eng)
- Afhankelijk van goede verbinding (bijvoorbeeld Wifi)
- Kosten
- Huis is niet geschikt voor toepassingen
Websites met informatie
Het is raadzaam een goede afweging te maken bij de aanschaf van producten. Onderzoek verschillende aanbieders; zowel de prijzen als de voorwaarden kunnen erg verschillen. Kijk ook goed of de oplossing bij de (hulp)vraag past. Vraag een proefperiode aan de aanbieder.
E-health, domotica, slimme hulpmiddelen en innovaties in de zorg helpen om beter te zorgen voor jezelf of een ander. Zorg van nu laat zien wat er allemaal is. Een site van het ministerie van VWS. www.zorgvannu.nl
Onafhankelijke informatie over honderden hulpmiddelen: www.hulpmiddelenwijzer.nl
Kennisplein voor verpleging, verzorging, zorg thuis en zorg eerste lijn: www.zorgvoorbeter.nl
De Kenniscirkel Domotica voor Wonen en Zorg is een project van Vilans, het kenniscentrum voor langdurige zorg: www.domoticawonenzorg.nl
Wegwijzer naar zorg en ondersteuning: www.regelhulp.nl
Apps
Apps op smartphones of tablets kunnen ondersteunend zijn aan zorg. Voorbeelden van apps die helpend kunnen zijn:
- voedsel- en vochtinname
- medicijnherinnering
- bij continentie
- voor meting hartslag en ademhaling
- agendabeheer tussen mantelzorgers
- taken verdelen onder mantelzorgers
- beeldbellen
- informatie/adviezen over ziektebeelden/ aandoening/ beperking
- stimulans voor beweging
Via deze links vind u meer informatie:
https://www.hulpmiddelenwijzer.nl/zoek?searchtext=apps&searchmode=anyword
https://www.ggdappstore.nl/Appstore/Homepage/Sessie,Medewerker,Button
www.zorgvoorbeter.nl Gebruik het woord 'apps' in de zoekbalk.
Eenvoudige toepassingen
Er zijn toepassingen die al vaak gebruikt worden in huishoudens en al vrij normaal gevonden worden. Bijvoorbeeld:
- koppeling bewegingsmelders en licht
- geautomatiseerde temperatuurregeling
- smartphone om eenvoudige opdrachten uit te voeren
De lampen gaan vanzelf aan als je langs een sensor loopt of beweegt. Het instellen van temperatuur per ruimte op bepaalde tijden. Het gebruik van je smartphone voor het bedienen van licht, televisie, verwarming en muziek. Voordeurbel: bel-camera (via telefoon antwoorden als je zelf niet thuis bent).
Personenalarmering
Met Personenalarmering is één druk op de knop voldoende om de benodigde hulpverlening in gang te zetten. Het alarmeringssysteem wordt aangesloten op een professionele alarmcentrale. Deze is 24 uur per dag en 7 dagen in de week bereikbaar. In Zwijndrecht biedt welzijnsorganisatie Diverz personenalarmering aan. Het alarmeringssysteem wordt aangesloten op een professionele alarmcentrale. Deze is 24 uur per dag en 7 dagen in de week bereikbaar. U betaalt eenmalig € 41,00 aansluitkosten. Het abonnement met een normale zender is € 16,00 per maand. Het abonnement met een valdetectie zender is € 20,40 per maand. Indien u kiest voor professionele opvolging van Swinhove dan betaalt u € 5,00 per maand. U kunt alleen kiezen voor professionele opvolging van Swinhove, indien u thuiszorg heeft van Swinhove of woonachtig bent in de Plantage, de Kring of ’t Anker. Voor professionele opvolging van Aafje betaalt u € 7,75 en voor Internos € 10,62 per maand. Aafje en Internos werken met een sleutelkast die voorzien is van een politiekeurmerk. Wilt u gebruik maken van een extra zender dan betaalt u € 2,05 per maand extra. Mocht uw aanvraag zijn ingediend en behandeld en toch niet doorgaan dan wordt er € 25,60 administratiekosten in rekening gebracht. Verhuiskosten bedragen € 20,45. Indien u de zender kwijtraakt, zijn de kosten voor een nieuwe zender € 92,00. (Alle hierboven genoemde prijzen zijn inclusief 21% BTW). Vragen? U kunt Diverz bellen op 078-6206060. U kunt zich aanmelden door bij Diverz, Norderstedtplein 14 – 3332 GK Zwijndrecht. E-mail: info@diverz.info – Website: www.diverz.info
Zorghorloge/ personenalarmering
Care Watch wordt aangeboden als totaalpakket. Je sluit een abonnement af bij een provider. Alle apparatuur en het horloge wordt naar je huisadres gestuurd en aangesloten door een installateur. Carewatch is een alarm en monitoringssysteem verpakt in een horloge. Denk aan medicijnalarm, afspraken of het meten van de hartslag of lichaamstemperatuur. In het geval van nood gaat er een oproep naar een hulpverlener op afstand. Het systeem kan daarvoor aangesloten op een servicecentrale. Ook kan er een alarmmelding gaan naar de mantelzorger. Het horloge meet ook activiteit- en slaappatronen. Als de mantelzorger of zorgverlener een afwijking ziet in deze patronen, dan kan hier actie op ondernomen worden.
Een ander voorbeeld is het Vivago zorghorloge. De huur is 35 euro per maand. Behalve een horloge, kan ook een simpelere polsband of hangkoord met alarmknop gebruikt worden voor direct contact met een alarmcentrale in noodsituaties. Dit wordt door de aanvullende verzekering vergoed.
Leefstijlmonitoring
Sensoren in een woning waarschuwen de mantelzorger als van het dagelijkse levenspatroon van de zorgvrager wordt afgeweken. Voorbeelden van systemen die dit toepassen:
Casenio. Het systeem waarschuwt bij ongebruikelijke en gevaarlijke situatie via draadloze sensoren in het huis van de 'zorgvrager'. Deze sensoren vangen signalen op, bijvoorbeeld van een fornuis wat nog aanstaat, de deur die open staat of een elektrisch apparaat dat nog aanstaat. Zowel de bewoner zelf als de mantelzorger worden gealarmeerd. De sensoren kunnen ook dingen als temperatuur, licht en beweging in de gaten houden. Het weet bijvoorbeeld hoe laat de bewoner elke dag opstaat door de bewegingen te detecteren. Is er een afwijking in dagelijkse routine? Dan kan er ingegrepen worden als dat nodig blijkt. Meer informatie over Casenio: https://www.casenio.eu/nl/oplossingen/
Sensara. Sensara ontvangt de signalen van sensoren. De software van Sensara kijkt naar alle ontvangen signalen nu en uit het verleden en bepaalt of bepaalde profielen voorkomen. Sensara gebruikt door VU Academisch Ziekenhuis gecertificeerde profielen. Als Sensara een van de profielen signaleert stuurt het een bericht naar de app met een uitleg wat de melding inhoudt. Indien u aangesloten bent bij een thuiszorginstelling of andere zorgorganisatie kunnen die ook de meldingen ontvangen om beter voor u te zorgen. Door het continue ontvangen van de signalen “leert” de slimme software van Sensara telkens weer over de huidige situatie en past zich aan. Hierdoor kunnen de valse alarmen tot 90% afnemen. Minder valse alarmen betekent betere reactie als er echt wat is en daarmee meer veiligheid. Meer informatie: https://sensara.eu/
Howz. De smartphone-app Howz maakt het onder meer mogelijk om het gebruik van elektrische apparaten in de huizen van ouderen te monitoren. Denk aan verlichting die aan- of uitstaat, waterkokers die borrelen of ovens die staan ingeschakeld. Daarnaast is het mogelijk om via sensoren temperatuur, licht en bewegingen in de gaten te houden. Het systeem leert de dagelijkse routines van het gemonitorde huishouden. Gebeurt er iets vreemds? Dan waarschuwt de app de contactpersoon. Mogelijk is er iemand onwel geworden en is tijdig ingrijpen noodzakelijk. De app is gratis te downloaden. Meer informatie: https://howz.com/
GPS
Met gebruik van GPS kunt u iemand volgen om te weten hoe iemand zich buitenhuis beweegt, mogelijk in combinatie met deurcommunicatie. Voorbeelden van GPS-toepassingen:
De Safewander. Met zijn innovatief idee heeft een Amerikaanse jongen de Safewander ontwikkeld. De opa van de jongen lijdt aan dementie en gaat ’s nachts regelmatig aan de wandel. De jongen ontwikkelde speciaal voor zijn opa sokken met een alarm: de SafeWander. De sokken hebben kleine druksensoren, die melding maken via GPS-trackers zodra een iemand naast zijn of haar bed staat. Omdat de Bluetooth-overdracht van gegevens weinig energie kost, zijn de sokken ook zeer energie-efficiënt en gaan de batterijen lang mee. Meer informatie: https://www.safewander.com/
Track4Care. Een systeem voor dwaaldetectie. Meer informatie: https://www.aras.nl/media/wysiwyg/2011_T4Cnew__algemeen.pdf
Slimme apparaten of zorgmiddelen
Voorbeelden van slimme middelen zijn: intelligente matrassen, slimme luiers en een medicijndispenser.
Het slimme matras stuur sensorische gegevens door aan verzorgers/ mantelzorgers. Bijvoorbeeld als een persoon is gaan dwalen. Of wanneer het nodig is de lighouding van een cliënt te wijzigen, om doorligplekken te voorkomen. Dit wordt vooral in zorginstellingen gebruikt, onder andere om de nachtzorg te ontlasten.
Een slimme luier. In de luiers zitten 600 sensoren die meten hoeveel vocht er in de luier zit en geeft door op de smartphone van het zorgpersoneel als de luier vol zit. Deze luiers worden momenteel alleen in zorginstellingen gebruikt.
Een slimme medicijndispenser zorgt ervoor dat mensen de juiste medicijnen op het goede tijdstip vinden. Als medicijnen niet op tijd worden ingenomen, stuurt het apparaat een berichtje naar de mantelzorger of de thuiszorg. De medicijndispenser wordt door steeds meer zorgverzekeraars vergoed. Een voorbeeld van een leverancier: https://medido.com/
Zorgrobots
Robots kunnen reageren op geluid, aanraking en beweging. Zorgrobots worden ingezet voor mensen met een verstandelijke beperking, mensen met dementie, eenzame ouderen en mensen met autisme. Het blijkt stressverlagend te werken. Het helpt/ leert iemand makkelijker sociale contacten te maken. Het activeert de zintuigen. Laten mensen gevoelens en emoties uiten. Voorbeelden:
https://www.focalmeditech.nl/sociale-robotica
Toekomst van domotica
De voorspellingen zijn dat domotica-oplossingen zich snel ontwikkelen op korte termijn. De verwachting is dat steeds meer domotica vergoed gaat worden uit het basispakket van de Zorgverzekeraars. Door meer concurrentie van aanbieders van domotica is de verwachting dat prijzen zullen dalen.
Domotica lijkt voor de toekomst een onmisbaar alternatief te zijn om onder andere het tekort aan zorgpersoneel op te vangen. Als het nut van toepassingen een brede maatschappelijke erkenning heeft verworven, zullen meer zorgverzekeraars domotica in het basispakket opnemen.
Het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) heeft nieuwe subsidieregelingen gelanceerd (2019-2021) waar bedrijven gebruik van kunnen maken. Innovatieve ideeën om langdurige zorg te ondersteunen krijgen hierdoor kansen. Vanuit het programma 'Langer Thuis' ziet de overheid E-health en technologie al smiddelen om ouderen langer gezond thuis te laten wonen.